Het kan zomaar gebeuren. Een jongere die u goed kent, raakt verslaafd aan softdrugs. Iemand uit de kerkelijke gemeente, uit de familiekring. Of misschien nog dichterbij, uw zoon of dochter…
In Tabitha (december 2014 – 2e jaargang nr. 12) lezen we over Softdrugs
Hard voor jongeren!
Als de spanning oploopt, gaat Gert-Jan bijna altijd de deur uit. Even een joint opsteken en diep inademen. Na een paar minuten voelt hij de ontspanning zijn lichaam instromen. Dat heerlijke gevoel: stoned! Voor hem betekent het rust. Even geen last meer van het gedoe. Nu kan hij lachen om wat hem zojuist frustreerde.
Softdrugs
Zo’n één op de vier mensen begint ooit aan het gebruik van cannabis, meestal in de puberteit. Na alcohol en nicotine is cannabis een van de meest gebruikte, verdovende middelen. Wie cannabis, ofwel wiet of hasj gebruikt, is niet in overtreding. Het zijn immers softdrugs, omdat het risico van het gebruik laag wordt ingeschat.
Niet zo soft
De stof THC veroorzaakt bij cannabisgebruik het effect van high of stoned worden. Eenvoudig gezegd komt het hier op neer, dat hoe meer THC er in cannabis zit, hoe sterker het effect is. Sinds begin jaren ’70 van de vorige eeuw, toen hennep of cannabis als softdrugs werd bestempeld, is het THC gehalte bijna verdubbeld (voorheen 9% en nu tussen de 15 en 20%). De vraag is dan ook, hoe soft deze softdrugs nog is. Op dit moment wordt overwogen om cannabis met een THC gehalte van meer dan 15% harddrugs te noemen.
Puberteit
Jongeren als Gert-Jan beginnen vaak al vroeg (tussen de 13 en 15 jaar) met gebruik van cannabis. Het grootste deel van de gebruikers stopt vanzelf. Echter ongeveer 1 op de 10 gebruikers raakt eraan verslaafd. Ook voor dit middel geldt: hoe jonger je start, hoe groter de kans op het ontwikkelen van een verslaving.
Harde risico’s
Juist voor de jonge gebruikers kunnen de gevolgen groot zijn. Wanneer jongeren regelmatig gebruiken, heeft dit invloed op de hersenontwikkeling. Zo komt uit onderzoek naar voren, dat er bij jongeren die drie jaar lang dagelijks cannabis gebruiken veranderingen optreden in de hersenstructuur. Deze veranderingen veroorzaken een slechte werking van het korte termijngeheugen, concentratievermogen en het werktempo. En dát kan weer gevolgen hebben voor schoolprestaties en het dagelijks functioneren. Het ‘stoned-effect’ van cannabis speelt op de korte termijn vrij intens en is na een uur of vier weer over. Het is dan ook bijna onmogelijk om onder invloed een les te volgen. Bij jongeren die voor hun 16e beginnen of langdurig gebruiken, kunnen de vervolgeffecten van het gebruik lang aanhouden. Dat duurt tot wel één tot twee jaar na het stoppen met cannabisgebruik. Naast deze invloed op het functioneren is er ook nog een ander aanzienlijk risico.
Leon
Het gaat de laatste dagen steeds slechter met Leon. Hij blowt veel, sinds hij gestopt is met zijn opleiding SPH. Slapen doet hij weinig. Soms zit hij urenlang op de bank voor zich uit te staren. Op andere momenten praat hij onsamenhangend over zijn persoonlijke missie en roeping daarvoor. Hij heeft een enorme drang om weg te gaan. Uiteindelijk gaat hij, op blote voeten, gekleed in slordige keren. Hij loopt kilometers naar een grote stad. Later die week gaat de telefoon: er is een jongeman van straat gehaald, volledig in de war. Na een consult bij een psychiater en medicatievoorschrift gaat het stukken beter. Leon stopt met cannabis en hervat zijn opleiding. Het gaat zo goed, dat hij besluit te stoppen met de medicatie. Dan gaat het mis. De symptomen keren terug. Als hij na enkele weken opname weer terugkomt, kan hij zijn studie vervolgen.
Schizofrenie
Cannabisgebruik kan leiden tot het ontstaan van psychosen en psychotische symptomen. Ook hiervoor geldt dat hoe jonger de gebruiker start, hoe groter het risico is. Dit risico heeft te maken met de ingrijpende veranderingen, die het jonge brein nog doormaakt in de ontwikkelingen. Op die ontwikkelingen heeft het cannabis gebruik invloed. Het verstoort het normale rijpingsproces van de hersenen, zodat er veranderingen in de hersenstructuur optreden. En die veranderingen lijken op de veranderingen van de hersenstructuur bij de ontwikkeling van schizofrenie.
Persoonlijkheid
Gert-Jan gebruikt cannabis om zijn frustraties de baas te zijn. Hoe vaker hij dit doet, hoe minder goed hij tegen spanningen kan zónder cannabis. Dat is een zorgelijk patroon. De ontwikkeling van de persoonlijkheid gaat immers per definitie gepaard met frustraties. Het leren omgaan daarmee of met interne conflicten en een oplossing ervoor te vinden, betekent rijper worden als persoon. Gert-Jan lost zijn frustratie niet op, hij vermijdt ze. En zo stagneert zijn emotionele ontwikkeling. Hij blijft functioneren op het niveau van vóór zijn cannabisgebruik. Zal hij dat ooit weer inhalen?
Ontmaskerd
Voor zowel Gert-Jan als Leon geldt dat het gebruikt van de softdrugs cannabis heeft geleidt tot problemen, waarvan de gevolgen wellicht het hele leven merkbaar zijn. Dit toont ons de ware aard van softdrugs. Gebruik is niet waardenvrij. Overal wordt dan ook gewaarschuwd voor de ‘mogelijke’ gevolgen. Maar beter is het om zo ver mogelijk ervan weg te blijven of zo snel mogelijk – al dan niet met hulp – ermee te stoppen.
Drs. J.J. Teerds